Η Κύζικος ήταν αρχαία μικρασιατική πόλη στη Μικρά Φρυγία (Μυσία), στα παράλια της Προποντίδας. Ήταν αποικία των Μιλησίων την περίοδο του Β΄ ελληνικού αποικισμού και πήρε το όνομά της από τον βασιλιά Κύζικο, που βοήθησε στην επιτυχή έκβαση της Αργοναυτικής Εκστρατείας.

Η Αρτάκη Κυζίκου Μικράς Ασίας (Erdek) είναι μια πόλη χτισμένη στα νότια παράλια της Προποντίδας, στο νοτιοδυτικό τμήμα της Κυζικηνής χερσονήσου. Απέχει 20 km από την πόλη της Πανόρμου (Bandirma) και διοικητικά ανήκει στο νομό Βαλουκεσερίου (Balikesir).
Σήμερα έχει πάνω από 20.000 κατοίκους, τουρκοκρητικής καταγωγής στην πλειονότητά τους, και είναι η πρωτεύουσα του ενοποιημένου, πλέον, Δήμου που περιλαμβάνει όλα τα χωριά της Κυζικηνής χερσονήσου.

Η χερσόνησος της Κυζίκου στις αρχές του 20ου αιώνα είχε συνολικά 17 χωριά εκ των οποίων τα 14 παράλια και τα 3 μεσόγεια. Αυτά ήσαν (εντός παρενθέσεως η σημερινή τους τουρκική ονομασία):

Η Αρτάκη (Erdek), η Γωνιά (Ocaklar), τα Ρόδα (Narlı) και το Χαράκι (İlhanköy) στα δυτικά παράλια της χερσονήσου.

Από τους πολλούς και σημαντικούς πνευματικούς ανθρώπους, καλλιτέχνες, πολιτικούς και λοιπούς επιφανείς Κυζικηνούς, παρουσιάζουμε εδώ έξι μεγάλες μορφές:

Ο Κάλλιπος ο Κυζικηνός (370 – 300 π.Χ.) υπήρξε μαθητής και φίλος του Ευδόξου του Κνίδιου, του μεγαλύτερου μαθηματικού της αρχαιότητας μετά τον Αρχιμήδη.

Λίγα χιλιόμετρα έξω από την Αρτάκη, στο κέντρο σχεδόν της Κυζικηνής χερσονήσου δυτικά της υψηλότερης κορυφής του Δίνδυμου όρους, σώζονται τα ερείπια της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Παναγίας Φανερωμένης Κυζίκου.

Αρκετά στοιχεία μαρτυρούν πως το μοναστήρι ήταν χτισμένο στο μέρος όπου βρισκόταν ο αρχαίος ναός της θεάς Ρέας ή Κυβέλης που είχαν ιδρύσει οι Αργοναύτες τον 7^ο αιώνα π. Χ. περίπου.